Tekerlekler Üzerindeki Teknoloji Otonom Araçlardaki Son Teknoloji Yeniliklere Bir Bakış

Otonom araçlar, kendi haline giden otomobiller olarak da bilinir, insan müdahalesi olmadan çalışabilen araçlardır. Sürücüye gerek kalmadan yollarda gezinmelerini ve engellerden kaçınmalarını elde eden sensörler ve yazılımlarla donatılmıştır.

Otonom araçlar hala geliştirilme aşamasındadır, sadece ulaşımı inkilap durumunda değişiklik yapma potansiyeline sahiptirler. Yolları daha güvenilir hale getirebilir, trafik sıkışıklığını azaltabilir ve kendi haline çalgı kullanamayan kişilere ulaşım olanağı sağlayabilirler.

Bu yazı otonom araçlara genel bir bakış sunmaktadır. Otonom araçların tarihini, otonom araçların avantajlarını ve dezavantajlarını, otonom araçların geleceğini ve hala üstesinden gelinmesi ihtiyaç duyulan zorlukları ele almaktadır.

Otonom Araçlar
Otonom Araçların Faydaları
Otonom Araçların Dezavantajları
Otonom Araçların Geleceği
Otonom Araçların Düzenlenmesi
Otonom Araçların Güvenliği
Otonom Araçların Etik Sorunları
Otonom Araçların Ekonomiye Etkisi
Sorular ve Cevapları

Antet	Yanıt
Otonom Araçlar	İnsan müdahalesi olmadan çalışabilen otonom araçlar.
Otonom Otomobiller	Kamuya aleni yollarda kullanılmak suretiyle tasarlanmış bir tür otonom çalgı.
Teknolojik Yenilik	Otonom araçları olası kılan son teknoloji gelişimleri.
Son Teknoloji	Otonom araçlarda kullanılan en ileri teknolojiler.
Toplu nakliyat	Otonom araçların ulaşım sektörünü etkileme yolları.

Otonom Araçlar

Otonom araçların zamanı otomobilin ilk günlerine kadar uzanır. 1925 senesinde Joseph-Jules Farcot isminde bir Fransız mühendis saatte 20 mil hıza ulaşabilen otonom bir otomobil yapmış oldu. Sadece otonom araçlarla alakalı ciddi araştırmalar 1970’lere kadar başlamadı. 1977 senesinde Stanford Inceleme Enstitüsü (SRI), “VaMP” (Mobilite ve Şahsi Nakliyecilik için Otonom Çalgı) isminde olan otonom bir otomobil geliştirdi. VaMP saatte 100 mile kadar hıza ulaşabiliyor ve engellerin etrafından dolaşabiliyordu.

1980’lerde Amerika hükümeti otonom araçlara yönelik araştırmaları finanse etmeye başladı. Müdafaa İleri Inceleme Projeleri Ajansı (DARPA), otonom araçların geliştirilmesini teşvik etmek için “Büyük Mücadeleler” isminde bir takım müsabaka başlattı. 2004’te Stanford Üniversitesi’nden bir takım, Mojave Çölü’nde 132 millik bir parkurda otonom bir otomobil sürerek ilk Büyük Mücadeleyi kazanmıştır.

2010’larda otonom araçların gelişimi hızlandı. Birkaç büyük araba üreticisi otonom çalgı teknolojisine büyük yatırımlar oluşturmaya başladı. 2016’da Google’ın otonom çalgı firması Waymo, otonom araçlarını Arizona’daki halka aleni yollarda kontrol etmeye başladı. 2018’de Tesla, muayyen koşullar altında aracın otoyollarda kendi haline gitmesini elde eden “Otopilot” teknolojisine haiz araçlarını satmaya başladı.

Günümüzde otonom araçlar hala geliştirilme aşamasındadır, sadece gerçeğe dönüşmeye yaklaşıyorlar. 2024’te Waymo, Phoenix, Arizona’da ticari bir otonom taksi hizmeti başlattı. Ve 2024’te General Motors, San Francisco’da otonom bir otomobil hizmeti başlatmayı planlıyor.

III. Otonom Araçların Yararları

Otonom araçlar, geleneksel araçlara kıyasla bir takım potansiyel avantaj sunuyor, bunlar içinde şunlar yer ediniyor:

• Arttırılmış emniyet
• Azaltılmış sıkışıklık
• Daha düşük emisyonlar
• Gelişmiş erişilebilirlik
• Ekonomik faydalar

Gelin bu faydaların her birine daha yakından bakalım.

Arttırılmış emniyet

Otonom araçlar trafik kazalarını mühim seviyede azaltma potansiyeline haizdir. Bunun sebebi, insan sürücülerden daha süratli ve doğru kararlar alabilmeleri ve bitkinlik ya da dikkat dağınıklığı şeklinde faktörlerden etkilenmemeleridir. Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi’nin (NHTSA) bir araştırmasına nazaran, otonom araçlar bütün trafikle alakalı ölümlerin %94’üne kadarını önleyebilir.

Azaltılmış sıkışıklık

Otonom araçlar ek olarak trafik sıkışıklığını azaltmaya da destek olabilir. Bunun sebebi, birbirleriyle haberleşme kurabilmeleri ve hareketlerini koordine edebilmeleridir, bu da trafiğin daha sorunsuz akmasını sağlayabilir. Ek olarak, otonom araçlar paylaşımlı mobilite hizmetleri sağlamak için kullanılabilir, bu da yoldaki çalgı sayısını azaltabilir.

Daha düşük emisyonlar

Otonom araçlar sera gazı emisyonlarını azaltmaya da destek olabilir. Bunun sebebi, insan tarafınca sürülen araçlardan daha bereketli olmaları ve elektrik ya da hidrojen şeklinde muhtelif alternatif yakıtlarla çalıştırılabilmeleridir.

Gelişmiş erişilebilirlik

Otonom araçlar ek olarak engelli ya da kendi haline çalgı kullanamayan kişiler için ulaşımı daha erişilebilir hale getirebilir. Bunun sebebi, otonom araçların kapıdan kapıya ulaşım sağlayabilmesi ve muayyen bireylerin gereksinimlerini karşılamak suretiyle uyarlanabilmesidir.

Ekonomik faydalar

Otonom araçların ek olarak bir takım ekonomik faydası da olabilir. Bu faydalar şunları ihtiva eder:

• Artan bereketlilik
• Azaltılmış esenlik hizmeti maliyetleri
• Yeni iş yaratma

Genel hatlarıyla, otonom araçlar geleneksel araçlara kıyasla bir takım potansiyel yarar sunar. Bu faydalar içinde artan emniyet, azalan sıkışıklık, daha düşük emisyonlar, iyileştirilmiş erişilebilirlik ve ekonomik faydalar yer alır. Otonom çalgı teknolojisi gelişmeye devam ettikçe, bu faydaların daha da mühim hale gelmesi muhtemeldir.

IV. Otonom Araçların Dezavantajları

Otonom araçların bir takım potansiyel dezavantajı vardır, bunlar içinde şunlar yer alır:

• Emniyet endişeleri. Otonom araçlar kazaları azaltma potansiyeline haiz olsa da, insan sürücüler kadar güvenilir olmayabilecekleri hikayesinde hala birtakım endişeler var. Bunun sebebi, otonom araçların hala geliştirilme aşamasında olması ve bütün sürüş koşullarında kontrol edilmemiş olmasıdır. Ek olarak, otonom araçların hacklenme riski de vardır ve bu da fena amaçlı kullanılmalarına yol açabilir.
• İş kayıpları. Otonom araçlar, insan sürücülerin yerini alabilecekleri için potansiyel olarak iş kayıplarına yol açabilir. Bunun iktisat üstünde ve işlerini kaybedenlerin hayatları üstünde mühim bir tesiri olabilir.
• Gizlilik endişeleri. Otonom araçlar çevreleri ve içlerindeki insanoğlu ile alakalı büyük oranda veri toplar. Bu veriler insanların hareketlerini ve aktivitelerini takip etmek için kullanılabilir ve bu da gizlilik endişelerine yol açabilir.
• Altyapı zorlukları. Otonom araçların güvenilir bir halde emek vermesi için sensörler ve haberleşme ağları şeklinde mühim oranda altyapıya gereksinim duyulacaktır. Otonom araçların büyük ölçekte konuşlandırılabilmesi için bu altyapının inşa edilmesi gerekecektir.

Bunlar otonom araçların potansiyel dezavantajlarından yalnız birkaçı. Otonom araçları benimseyip benimsememeye karar vermeden ilkin bu dezavantajları otonom araçların potansiyel faydalarıyla karşılaştırmak önemlidir.

Otonom Araçların Geleceği

Otonom araçlar, ulaşımı daha güvenilir, daha bereketli ve daha erişilebilir hale getirerek çığır açma potansiyeline haizdir. Sadece, otonom araçların büyük ölçekte gerçeğe dönüşebilmesi için hala üstesinden gelinmesi ihtiyaç duyulan bir takım güçlük bulunmaktadır.

En büyük zorluklardan biri, otonom araçları desteklemek için sağlam bir altyapıya duyulan ihtiyaçtır. Buna yeni yollar ve trafik sinyallerinin geliştirilmesi ve otonom araçların mevcut ulaşım sistemleriyle entegrasyonu dahildir.

Bir öteki güçlük ise güvenilir ve emin otonom çalgı teknolojisi geliştirme ihtiyacıdır. Bu, otonom araçların fena hava koşulları ve yoğun trafik dahil her koşulda güvenilir bir halde çalışabilmesini sağlamayı ihtiva eder.

Bu zorluklara karşın, otonom araçların topluluk üstünde pozitif bir tesir yaratma potansiyeli oldukca fazladır. Trafik sıkışıklığını azaltabilir, yol güvenliğini iyileştirebilir ve kendi haline çalgı kullanamayan kişiler için ulaşımı daha erişilebilir hale getirebilirler.

Teknoloji gelişmeye devam ettikçe, otonom araçların yollarımızda daha yaygın bir imaj haline gelmesi muhtemeldir. Hayatlarımızı daha rahat, daha güvenilir ve daha eğlenceli hale getirme potansiyeline sahiptirler.

VI. Otonom Araçların Düzenlenmesi

Otonom araçların düzenlenmesi karmaşa ve sıkıntılı bir mevzudur. Otonom araçların güvenliği, otonom araçların iktisat ve topluluk üstündeki potansiyel tesiri ve otonom araçların mevcut yasalar ve düzenlemelerle ahenkli olmasını sağlama ihtiyacı şeklinde dikkate katılması ihtiyaç duyulan bir takım değişik unsur vardır.

ABD Birleşik Devletleri’nde, Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) otonom araçları düzenlemekten mesuldür. NHTSA, otonom araçların geliştirilmesi ve kontrol edilmesi için bir takım direktif yayınladı, sadece hemen hemen otonom araçların amme yollarında çalışmasını hususi olarak ele alan herhangi bir tertip yayınlamadı.

Öteki ülkeler de otonom araçları tanzim etmek için adımlar atıyor. Avrupa’da Avrupa Komisyonu otonom araçların geliştirilmesi için bir yol haritası yayınladı. Yol haritası, otonom araçların güvenilir, emniyetli ve beraber çalışabilir olmasını sağlama ihtiyacı da dahil olmak suretiyle otonom araçların geliştirilmesi için bir takım hedef belirliyor.

Otonom araçların düzenlenmesi karmaşa ve gelişen bir mevzudur. Otonom araçlar daha yaygın hale geldikçe, düzenleyici çerçevenin bu araçların değişen doğasını yansıtacak halde güncellenmesi gerekecektir.

VII. Otonom Araçların Güvenliği

Otonom araçlar ulaşımı inkilap durumunda değişiklik yapma potansiyeline haiz sadece güvenlikleri hikayesinde da endişeler var. Birtakım insanoğlu otonom araçların insanlı araçlardan daha tehlikeli olacağından kaygı ederken, ötekiler aslen daha güvenilir olacaklarına inanıyor.

Otonom araçların güvenliğini etkileyebilecek bir takım unsur vardır. Bunlar şunları ihtiva eder:

Otonom aracın tasarımı: Otonom aracın tasarımı, güvenliğinde mühim bir rol oynayacaktır. Örnek olarak, otonom araçların engelleri algılayıp önleyebilen sensörler ve yazılımlarla donatılması gerekecektir. Ek olarak reel zamanlı kararlar alabilmeleri ve değişen koşullara süratli reaksiyon verebilmeleri gerekecektir.
Otonom araçların kontrol edilmesi: Otonom araçların amme yollarında kullanıma sunulmadan ilkin kapsamlı bir halde kontrol edilmesi gerekecektir. Bu testin kentsel, kenar mahalle ve kırsal alanlar dahil olmak suretiyle muhtelif koşullarda gerçekleştirilmesi gerekecektir. Ek olarak yağmur, kar ve sis şeklinde değişik hava koşullarında da gerçekleştirilmesi gerekecektir.
Otonom araçların düzenlenmesi: Otonom araçların düzenlenmesi, güvenlikleri açısından da mühim olacaktır. Hükümetlerin, otonom araçların amme yollarında güvenilir bir halde çalışmasını sağlayacak düzenlemeler geliştirmesi gerekecektir. Bu düzenlemelerin repertuvar, sigorta ve siber emniyet şeklinde mevzuları ele alması gerekecektir.

Güvenlikleri hakkında endişelere karşın, otonom araçların aslen insan tarafınca sürülen araçlardan daha güvenilir olabileceğini öne devam eden kanıtlar var. Örnek olarak, Milli Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafınca meydana getirilen bir inceleme, otonom araçların trafik kazalarının %94’üne kadarını önleyebileceğini buldu. Bunun sebebi, otonom araçların hız yapma, dikkatsiz çalgı kullanma ve sarhoş çalgı kullanma şeklinde insan sürücülerin meydana getirdiği insan hatalarına maruz kalmamasıdır.

Normal olarak, otonom araçlarla ilişkili birtakım riskler de vardır. Örnek olarak, otonom araçlar hacklenebilir ya da arızalanabilir. Sadece, bu riskler dikkatli tasavvur, kontrol ve tertip kanalıyla azaltılabilir.

Genel hatlarıyla, otonom araçların güvenliği karmaşa bir mevzudur. Güvenliklerini etkileyebilecek bir takım unsur vardır ve hala yapılması ihtiyaç duyulan oldukca fazla inceleme vardır. Sadece, otonom araçların aslen insan tarafınca sürülen araçlardan daha güvenilir olabileceğini öne devam eden kanıtlar vardır.

Otonom Araçların Ahlaki Sorunları

Otonom araçlar daha yaygın hale geldikçe, dikkate katılması ihtiyaç duyulan bir takım ahlaki mesele ortaya çıkıyor. Bunlar şunları ihtiva eder:

• Önyargı ve ayrımcılık potansiyeli
• Kazaların sorumluluğu
• İnsan işleri üstündeki tesiri
• Düzenlemeye gereksinim var

Otonom araçların güvenilir ve ahlaki bir halde geliştirilmesini sağlamak için bu konuların dikkatli ve bilgili bir halde ele katılması önemlidir.

Önyargı ve ayrımcılık potansiyeli

Otonom araçlarla alakalı en büyük endişelerden biri, muayyen insan gruplarına karşı önyargılı olabilmeleridir. Örnek olarak, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley tarafınca meydana getirilen bir inceleme, otonom araçların siyahi ya da Hispanik yayalar için yaralanmalara ya da ölümlere neden olan yanlışlar yapma olasılığının daha yüksek bulunduğunu buldu.

Bunun sebebi, otonom araçların çoğu zaman önyargılı verilerle eğitilmesidir. Örnek olarak, otonom araçları eğitmek için kullanılan veriler, ağırlıklı olarak beyaz insanların görüntülerinden oluşan bir veri kümesinden gelebilir. Bu, otonom aracın renkli insanlara zarar verme olasılığı daha yüksek yanlışlar yapmasına yol açabilir.

Kazaların sorumluluğu

Dikkate katılması ihtiyaç duyulan bir öteki ahlaki mevzu ise otonom araçların niçin olduğu kazalardan kimin görevli olduğudur. Otonom bir çalgı bir yayaya çarparsa, suçlu kimdir? Aracın üreticisi mi? Aracın sahibi mi? Aracı devam eden birey mi?

Bu, rahat bir cevabı olmayan karmaşa bir mevzudur. Sadece, müsait tarafların görevli tutulmasını sağlamak için kazalardan kimin görevli bulunduğunun net bir halde anlaşılması önemlidir.

İnsan işleri üstündeki tesiri

Otonom araçlar daha yaygın hale geldikçe, insan işleri üstünde mühim bir etkiye haiz olmaları muhtemeldir. Bunun sebebi, otonom araçların şu anda insan sürücüler tarafınca meydana gelen görevlerin çoğunu gerçekleştirebilecek olmasıdır.

Örnek olarak, otonom araçlar paket teslim etmek, taksi sürmek ve insanları taşımak için kullanılabilir. Bu, kamyon şoförleri, taksi şoförleri ve öteki ulaşım personelleri için mühim bir iş yitirilmesine yol açabilir.

Otonom araçların ölçü haline geldiği bir geleceğe adil bir geçişin sağlanması için otonom araçların insan işleri üstündeki tesirinin dikkate katılması önemlidir.

Düzenlemeye gereksinim var

Otonom araçların güvenilir ve ahlaki bir halde geliştirilmesini sağlamak için hükümetlerin otonom araçların geliştirilmesini ve kullanımını düzenlemesi önemlidir.

Hükümetler, otonom araçların halk için güvenilir olduğu için ve muayyen insan gruplarına karşı ayrımcılık yapmadığından güvenli olmalıdır. Ek olarak, otonom araçların yerinden edilenlere kafi tazminat sağlanmadan insan işlerinin yerini almak için kullanılmamasını sağlamalıdır.

Otonom araçların geliştirilmesi karmaşa ve sıkıntılı bir görevdir. Sadece, otonom araçların güvenilir ve ahlaki bir halde geliştirilmesini sağlamak için bunlarla ilişkili ahlaki sorunları ele almak önemlidir.

IX. Otonom Araçların Ekonomiye Tesiri

Otonom araçların iktisat üstünde hem pozitif bununla beraber negatif mühim bir tesir yaratma potansiyeli vardır. Pozitif tarafta, otonom araçlar şunları yapabilir:

• Trafik sıkışıklığını ve kazaları azaltarak sürücülere hem vakit bununla beraber para kazandırmak
• İnsanların yolculuk ederken çalışmalarına ya da dinlenmelerine imkan sağlayarak üretkenliği artırın
• Otomotiv ve ulaştırma sektörlerinde yeni işler yaratın
• Kirliliği ve emisyonları azaltın

Negatif tarafı ise, otonom araçların şunları da yapabilmesi:

• Sürücüleri işi olmayan bırakın
• Nakliyat maliyetini çoğaltmak
• Yeni emniyet riskleri yaratın
• Otomobili olmayan insanların dolaşmasını zorlaştırarak eşitsizliği çoğaltmak

Otonom araçların ekonomiyi iyi mi etkileyeceğini kararlı olarak söylemek için hemen hemen oldukca erken. Sadece, büyük bir yıkıcı güç olma potansiyeline haiz oldukları aleni. Avantajların risklerden daha ağır bastığından güvenli olmak için otonom araçlara geçişi dikkatlice tedvir etmek mühim olacak.

S: Otonom araçlar nedir?

A: Otonom araçlar, insan müdahalesi olmadan çalışabilen araçlardır. Sürücüye gerek kalmadan yollarda gezinmelerini ve engellerden kaçınmalarını elde eden sensörler ve yazılımlarla donatılmıştır.

S: Otonom araçların yararları nedir?

A: Otonom araçların pek oldukca potansiyel faydası var, bunlardan bazıları:

• Geliştirilmiş emniyet
• Azaltılmış sıkışıklık
• Daha düşük emisyonlar
• Otomobil kullanamayan kişiler için artan hareket yeteneği

S: Otonom araçların dezavantajları nedir?

A: Otonom araçların birtakım potansiyel dezavantajları da var, bunlar içinde şunlar yer ediniyor:

• İş kayıpları
• Artan siber emniyet riskleri
• Repertuvar endişeleri